Mija 11 lat, kiedy odszedł od nas śp. Jan Iwaszczyszyn – znany animator kultury Pomorza Zachodniego

23 listopada właśnie mija dziesiąta rocznica śmierci śp. Jana Iwaszczyszyna z Kamienia Pomorskiego, znanego przez wiele lat animatora kultury, nie tylko naszego regionu, a ponadto wszechstronnego muzyka, poety, satyryka, pieśniarza, malarza, rzeźbiarza, jak również, znakomitego akordeonisty, który jako praworęki, grał na tym instrumencie na lewą stronę, wzbudzając tym zrozumiałe niedowierzanie wśród muzyków i znawców tematu.

Był też twórcą bardzo wielu pieśni ludowych takich jak: „Słowiku mój”, „Moja harmonio”, „Na kaliny kwiat”, „Żurawie” czy „Od Kamienia jadą”, „Od niedzieli do niedzieli” i „Ławeczka”. Szereg Jego tekstów śpiewanych jest przez bardzo wiele zespołów ludowych, szczególnie Polski zachodniej i północnej.

Jak mówił pan Jan, tworzył owe swego czasu pieśni na potrzeby zespołu ludowego „Stawnianki” ze Stawna spod Kamieniem Pomorskim, z którym związany był przez bardzo wiele lat. Te pieśni spodobały się innym wykonawcom, którzy włączyli je szeroko do swoich repertuarów. Dość powiedzieć, że znakomita większość zespołów ludowych z terenu województwa lubuskiego ma swych repertuarach co najmniej kilka utworów pana Jana.

W 1996 roku stworzył on Festiwal Współczesnej Kultury Ludowej, nazwany i uchwalony pięć lata temu przez Radę Miejską w Kamieniu Pomorskim Jego imieniem, który odbył się w tym roku po raz dwudziesty pierwszy.

W lubuskich Żarach zainauguorwano kilka lat temu Konkurs Akordeonistów im. Jana Iwaszczyszyna, gdzie pamięć o Nim jest bardzo powszechna i Jego osoba jest niezwykle ceniona i zarazem uznawana.

Jest też twórcą hymnu o Jezusie Brzozdowieckim, który śpiewany jest w kamieńskiej Katedrze w piątkowe popołudniowe msze św., jak i przy okazji różnych uroczystości.

Przypomnę, że właśnie tu też od kilku lat istnieje Sanktuarium, gdzie od końca 1946 roku wystawiony jest cudowny obraz pochodzący z Brzozdowiec, dziś tereny Ukrainy. Tu też znajduje się w związku z tym Kaplica Cudownego Obrazu Brzozdowieckiego Pana Jezusa Ukrzyżowanego właśnie z Diecezji Lwowskiej.

Krótko o Panu Janie:

Urodzony na początku stycznia w 1929 roku nad rzeką Stryj, w niewielkie miejscowości Touste, nieopodal Trembowli. Przyjechał na tzw. Ziemie Odzyskane wraz z rodziną w 1946 roku i związał się na dobre z kulturą w pierwszej połowie lat 50 – tych minionego stulecia. Tworzył mozolnie kulturę poprzez różne formy, a były to kabarety, zespoły muzyczne czy chóry. Dużo pracował z młodzieżą.

Stworzył też m.in. emerycki kabaret „Uśmiech”, dla którego pisał mnóstwo tekstów, skeczy, wesołych historyjek. Założył w połowie lat 70 – tych znany potem zespół kabaretowy w kamieńskim „Uzdrowisku”, który święcił sporo triumfów, również w samej stolicy.

W roku 1968 pan Jan został jednym z laureatów wówczas bardzo prestiżowego Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze, a jego finał był emitowany na żywo w Telewizji Polskiej w drugiej połowie czerwca tamtego roku i obserwowany był przez wielu mieszkańców naszej Małej Ojczyzny.

Pan Jan pozostawił po sobie mnóstwo dobrej muzyki, sporo fraszek i satyr, o czym mało kto wiedział. W 2011 roku dzięki wydatnej pomocy Urzędu Miejskiego w Kamieniu Pomorskim, powstała zabawna książka „Humor czy satyra według Jana Iwaszczyszyna”, w której zawarto zbiór ponad 42. wyśmienitych i pełnych humoru satyr, które są cytowane przez wielu do dziś.

Jedenaście lat temu Pan Jan odszedł od nas po długiej chorobie, i pamięć po nim nie powinna zaginąć. A świadczy o tym fakt istnienia jego festiwali, jego muzyki, jego piosenek, a ich wartość jest nieoceniona jak uznają znawcy tematu.

Miwa

By nieco rozweselić naszych Czytelników, bo pewnie miałby takie życzenie sam pan Jan, przytaczamy jedną z Jego zabawnych satyr napisaną w 1990 r., a która jak zauważycie, nie straciła wcale na swej treści i wartości:

DZIAD I BABA

Był sobie dziad i baba.

W jednym domku mieszkali,

Komorne stale płacili

I w niczym nie zalegali.

Co wieczór siadali przy piecu

I snuli marzenia starcze.

W kalendarz często patrzyli,

Czy do pierwszego im starczy.

Do końca jeszcze daleko,

A kiesa coraz mniejsza.

Dziadunio co dzień był chudszy,

A babcia już co raz lżejsza.

Dziadek wciąż babcię pocieszał

Patrząc nań z dołu do góry.

„Nie chudnij babciu, poczekaj,

aż zwiększą nam emerytury.

W radio gadali i pisali w prasie,

Więc warto poczekać może.

Skoro tak dużo gadają,

To chyba nam coś „dołożą”.

Babcia na dziadka spojrzała

Wzrokiem zamglonym tudzież.

„Czyś ty dziaduniu zwariował,

swoją nadzieją się nudzisz?”

A potem zaległa cisza

W tym beznadziejnym duecie.

Więc dalej spokojnie chudli,

Tak jakby byli na diecie.

Aż schudli tak jak ogarki,

Jak dwa malutkie tobołki.

Nie doczekali podwyżki

I się zmienili w aniołki.

Stąd morał się ciśnie na usta.

Gdy los cię surowo złupił,

Ci starzy już zapomnieli.

Że nadzieja jest matką głupich.